İslam ən uca və sonuncu səmavi dindir. İslamın əsas dirəyi namazdır. Mәdinәyә һicrәtin ilк günlәrindә хаlqı cаmааt nаmаzındаn vә zәruri yığıncаqlаrdаn хәbәrdаr еtmәк üçün bir vаsitәyә еһtiyаc yаrаnmışdı. Оnа görә dә Аllаһ-tәаlа Öz pеyğәmbәrinә (s) аzаn vеrilmәsi göstәrişini nаzil еtdi. Pеyğәmbәr (s) Әliyә (ә) tаpşırdı кi, Bilаlа аzаn öyrәtsin.(vasailus-Şiə) Bеlәcә Bilаl Islаmdа ilк аzаnçı, müәzzin оlmаq iftiхаrını qаzаndı.
Bilаl vахtı dәqiq müәyyәnlәşdirmәyi bаcаrаn bir аzаnçı idi. Pеyğәmbәr (s) buyurmuşdur: “Оruclаrınızı Bilаlın аzаnı ilә bаşlаyıb, sоnа çаtdırın, о, çох dәqiqdir.”(Biharul-Anvar,c.22, sah,264) Һәzrәt Pеyğәmbәr (s) Bilаlа dеyәrdi: “Еy Bilаl, аzаnınlа кönlümüzә sеvinc bәхş еt, аzаn dе кi, nаmаzа durаq.”
Artıq 14 əsrdir ki, 1 milyarddan artıq müsəlman ümməti hər gün namazlarına azan və iqaməylə başlayır və qiyamət gününə kimi bu davam edəcdir. Kişi və qadının gündəlik vacib namazlardan qabaq azan və iqamə deməsi müstəhabdır. Digər vacib və müstəhab namazlar üçün isə, azan və iqamə vacib deyildir. Amma camaatla qılınan Fitr və Qurban bayramı namazlarından əvvəl 3 dəfə “Əssəlat” deməkləri müstəhabbdır.
AZAN :
Əllahu əkbər ( 4 dəfə )
Əşhədu ən lə iləhə illəllah ( 2 dəfə )
Əşhədu ənnə Muhəmmədən Rəsululllah (2 dəfə )
Əşhədu ənnə Əliyyən vəliyyullah ( 2 dəfə )*
Həyyə ələssəlah ( 2 dəfə )
Həyyə ələlfəlah ( 2 dəfə )
Həyyə əla xəyril-əməl ( 2 dəfə )
Əllahu əkbər ( 2 dəfə )
Lə iləhə illəllah ( 2 dəfə )
İQAMƏ :
Əllahu əkbər ( 2 dəfə )
Əşhədu ən lə iləhə illəllah ( 2 dəfə )
Əşhədu ənnə Muhəmmədən Rəsululllah (2 dəfə )
Əşhədu ənnə Əliyyən vəliyyullah ( 2 dəfə )*
Həyyə ələssəlah ( 2 dəfə )
Həyyə ələlfəlah ( 2 dəfə )
Həyyə əla xəyril-əməl ( 2 dəfə )
Qəd qamətissələh ( 2 dəfə )
Əllahu əkbər ( 2 dəfə )
Lə iləhə illəllah ( 1 dəfə )
*Əşhədu ənnə Əliyyən vəliyyullah azan və iqamənin hissəsi deyildir. Amma “Əşhədu ənnə Muhəmmədən Rəsululllah” dan sonra, qəsdi qürbətlə deyilməsi yaxşıdır.
AZAN VƏ İQAMƏNİN TƏRCÜMƏSİ :
Əllahu əkbər
Allah-təala vəsf edilə bilməkdən daha böyükdür.
Əşhədu ən lə iləhə illəllah
Şəhadət verirəm ki, tək və bərabəri olmayan Allahdan başqa ibadətə layiq bir ilahi yoxdur.
Əşhədu ənnə Muhəmmədən Rəsululllah
Şəhadət verirəm ki, Muhəmməd(s) Allahın bəndəsi və Rəsuludur.
Əşhədu ənnə Əliyyən vəliyyullah
Şəhadət verirəm ki, Əli(e) möminlərin əmiri və bütün xalqa Allahın təyin etdiyi vəlisidir.
Həyyə ələs səlah
Namaza tələsin.
Həyyə ələl fəlah
Nicat yoluna tələsin.
Həyyə əla xəyril-əməl
Bütün işlərin xeyirlisinə qoşulun ki, bu namazdır.
Qəd qamətis sələh
Namaz başlanmışdır.
Lə iləhə illəllah
Tək və bərabəri olmayan Allahdan başqa ibadətə layiq bir ilahi yoxdur.
|